Вось і прыйшоў апошні месяц восені - лістапад, а разам з яго прыходам завяршыўся перыяд гону ў капытных. Яго пік звычайна прыпадае на другую палову верасня. У аленяў і ласёў гон суправаджаецца ровам самцоў. Для аленя характэрны "трубны голас", а для лася - "стогне". Жывёлы найбольш актыўныя раніцай і ўвечары і часцяком ўсю ноч, але бываюць выпадкі, калі яны равуць і днём. У гэты час алені агрэсіўныя і ўяўляюць немалую небяспеку. З году ў год гон, як правіла, прымеркаваны да вызначанага месца, куды звяры прыходзяць да яго пачатку. Такое месца завецца "забой" і вызначаецца па зламаных галінак вакол, прыкамечанай траве, выбітай капытамі глебе.
Пяці групам турыстаў, якія ў верасні-кастрычніку наведалі тэматычныя прыродныя экскурсіі па назіранні капытных, удалося перажыць яркую і цікавую падзею - пачуць роў высакароднага аленя. Цяжка перадаць словамі асаблівую прыгажосць і своеасаблівасць галасы гэтай жывёлы, які чутны за некалькі кіламетраў! Роў аленяў пачынаецца з адрывістых і хрыпатых гукаў, якія нагадваюць цяжкія ўздыхі, пасля чаго варта нізкае, магутнае і працяглае мыканне. У гэтым прызыўным гуку, часам сумным і нават жалобным, адчуваецца ў той жа час сіла і моц дзікага ляснога звера. Добра пачуць і нават убачыць высакароднага аленя можна было падчас тураў «У краю равучага аленя» з назіральнай вышкі ля р. Бярэзіны і экскурсій на бабра.
Увосень колькасць відаў у кармавым рацыёне аленяў памяншаецца, і яны могуць прыходзіць да садоў, каб паласавацца пладамі і парасткамі дрэў. Так, у пачатку кастрычніка жыхары в. Крайцы назіралі самку з аленяці, якія па вечарах прыходзілі ў цэнтр вёскі, каб паесці яблыкаў.
Алені таксама рэгулярна наведваюць саланцы, што на працягу ўсяго кастрычніка фіксавала адна з фотапастак, устаноўленая ў лясным масіве на тэрыторыі запаведніка недалёка ад в. Ствольна.
Справа ў тым, што соль - вельмі важная складаючая рацыёну харчавання многіх лясных жывёл, неабходная для ўмацавання іх імунітэту і нармалізацыі фізіялагічных працэсаў.
Пасля такой солевай падкормкі жывёлы звычайна накіроўваюцца да вадапою. У канцы кастрычніка - напачатку лістапада яшчэ адна лясная фотакамера часта рэгістравала статак аленяў, які складаецца не менш чым з дзевяці жывёл. Яны прыходзілі на лясной вадапой, каб здаволіць смагу і прыняць водныя працэдуры.
Позняй восенню, пасля канца гону, да груп самак далучаюцца падлеткі, і ўтвараецца зімовы змешаны статак у 10-15, вельмі рэдка 20 і больш галоў. Назапашаная да гэтага моманту падскурная тлушчавая праслойка дазваляе аленям камфортна адчуваць сябе ў вадзе пры тэмпературы паветра каля 7 градусаў цяпла, якая назіралася ў нас у запаведніку ў першых чыслах лістапада.
У гэтым годзе экскурсіі ў прыроду па назіранні аленя на раву ўжо падышлі да канца. Аднак паназіраць за капытнымі можна будзе і ў зімовы час пры наяўнасці снежнага покрыва - падчас лыжнай экскурсіі «Белая кніга лесу», а таксама вывучыць сляды капытных, прагуляўшыся па экасцяжынам. Паназіраць за адным з дзікіх статкаў высакароднага аленя ў ваколіцах цэнтральнай сядзібы запаведніка можна з назіральнай вышкі ля кармавога поля недалёка ад Ляснога заапарка. А ў самым заапарку Вас круглы год чакае сустрэча з таварыскім аленем Уладзімірам і яго сямействам.
Аб запаведных экскурсіях сачыце за інфармацыяй і навінамі на нашым сайце, а таксама праглядайце відэаролікі, знятыя ляснымі фотакамерамі ў запаведніку!
